Sindirim Sistemi Nasıl Gerçekleşir?
Yazar: Kaan Ünal
Okul: İBB BARBAROS HAYRETTİN PAŞA ORTAOKULU, 6.Sınıf
Sindirim yolu kabaca 9 metre uzunluğunda uzun bir tüptür. Yiyecekler önce ağız içinde kaba parçalara ayrılır. Yiyecek ağızdan yemek borusuna, oradan da mideye geçer. Ardından karaciğer ve pankreastan gelen sindirim sıvılarının ekleneceği onikiparmak bağırsağına geçer.
İnce bağırsak ana sindirim bölgesi besin moleküllerinin kana emildiği yerdir. Sindirilemeyen artıklar suyun emildiği kalın bağırsağa gönderilir. Ardından anüsden atılırlar.
Sindirim sürecinin tamamı yaklaşık 1 gün sürer. Organlar karın boşluğu içinde sıkıca paketlenmiştir. İşlevlerini yerine getirmek için hareket edebilmeleri gerekir. Birbirlerine dolanmamalıdırlar. Bunu sağlamak için, karın iç yüzeyinde bulunan esnek bir doku tabakası olan karın zarı tarafından sarılmışlardır.
Ana Sindirim Organları
Yardımcı Sindirim Organları
Sindirim yolu görseli
Yemekler Nasıl Sindirilir?
Tıpkı bir arabanın çalışmak için benzine ihtiyaç duyduğu gibi vücudunun da yaşamak için besine ihtiyacı vardır. Vücudunda gerçekleşen tüm hareketler ihtiyaç duydukları enerjiyi besinlerden alır. Fakat yediğin yemekler vücudun tarafından hemen kullanılamaz. Önce sindirim adı verilen bir süreçten geçerek kan tarafından emilebilecek ve hücrelere taşınacak kadar küçük parçalara bölünürler.
Sindirim ilk olarak ağızda başlar. Yiyecekler dişler tarafından ısırılır ve yutulacak kadar bu işlem devam eder. Çiğnendikçe ağızda bulunan 3 adet tükürük bezleri işlem boyunca tükürük sıvısını salgılar. Tükürük yemeklerin ıslanmasında ve çözülmeye başlamasında rol oynar. Son olarak dil, pelte haline gelen yemeği, yutulabilecek bir hale getirir.
Yiyecekler yutak ve yemek borusundan geçtikten sonra mideye ulaşır. Mide duvarları kasılarak içindeki yemekleri ezmeye başlar. Mide çeperinde saklanan güçlü mide asitleri, yemekleri ufak parçalara bölerek yarı sindirilmiş bir sıva haline getirir. Yaklaşık 3 saat sonra pilorik kaslar adı verilen kas açılarak bu karışımın mideden ince bağırsağa gönderir.
İnce bağırsak yaklaşık 6 metre boyunda ve üç bölümden oluşmaktadır; onikiparmak, jeunum ve kıvrım bağırsak. İnce bağırsağın içinde yemekler küçük parçacıklara ya da besinlere bölünür. Bunlar bağırsağın çeperinde bulunan ve ülger adı verilen milyonlarca küçük uzantı tarafından emilir. Emilimden sonra besinler kana karışarak vücudun dört bir yanına dağılırlar.
Kalın bağırsak yaklaşık olarak 1,5 metre boyundadır ve ince bağırsaktan çok daha geniştir. Kalın bağırsağın ana bölümü kolondur. Burada salgı bezleri mukozayı tutar ve sindirilmemiş tüm yemek atıklarından suyu emer. Bu işlem atıkları yarı katı durumda olan dışkıları anüs yoluyla vücuttan uzaklaştırılır.
Yardımcı Sindirim Organları
Karaciğer, bedendeki en büyük organdır. Ağırlığı yaklaşık 1,5 kg’dır. Karaciğerin görevi karbonhidratları, yağları ve proteinleri metabolize etmek ve zehirli maddeleri temizler. Her dakikada karaciğerden yaklaşık 1,5 litre kan geçer. Bu kanın çoğu sindirim yolundan gelir.
Pankreas, yağları, proteinleri ve karbonhidratları parçalayan güçlü bir sindirim sıvısı salgılar. Sıvı yiyeceklerin mideden gelişi sırasında onikiparmak bağırsağına salgılanır.
Kaynaklar:
https://www.sindirimsistemi.gen.tr/sindirim-sistemi-organlari.html
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nsan_sindirim_sistemi
Body Worlds (Kitap)
